نحوه تأمین نور مناسب گلخانه چگونه است؟ برای احداث یک گلخانه باید به پارامترهای بسیاری نظیر؛ دما، رطوبت، فراهم‌آوری خاک مناسب، تامین دی‌اکسیدکربن موردنیاز و… توجه داشت که یکی از این فاکتورهای کلیدی و اصلی نور است. نور در رشد و نمو گیاهان تأثیر بسیار زیادی دارد. میزان نور موردنیاز در گلخانه برای هر محصول با محصول دیگر متفاوت است، چراکه هر گیاه نور منحصربه‌فردی دارد و در صورت فراهم‌آوری این نور به خوبی رشد خواهد کرد.
در کشت‌های هوای آزاد تنها منبع نوری همان نور خورشید است اما در کشت‌های گلخانه‌ای به دلیل کافی‌نبودن نور خورشید، نور مصنوعی نیز به این نور اضافه می‌شود. امروزه روش‌های مختلف و بسیاری جهت تأمین نور مناسب گلخانه یا به عبارتی کاهش تلفات گلخانه‌ای وجود دارد که در ادامه به معرفی و بررسی دقیق و کامل معروف‌ترین آن‌ها می‌پردازیم، پس تا انتها با ما همراه باشید.
اهمیت نور در گلخانه
همانطور که گفتیم نور یکی از فاکتورهای اصلی فتوسنتز و درنتیجه رشد گیاه است. شدت نور تابیده‌شده به یک گیاه در ارتفاع و گلدهی آن نیز تأثیر بسیار زیادی دارد.
همانطور که می‌دانید شدت نور خورشید در ابتدا کم و در هنگام ظهر به حداکثر می‌رسد درنهایت نور به تدریج کم می‌شود و در نزدیکی غروب به حداقل می‌رسد. لازم به ذکر است که عوامل مختلف و بسیاری بر میزان نور قابل رویت خورشید اثرگذار هستند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به فصل سال، عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، ساعات مختلف روز، میزان آلودگی، پوشش ابر و… اشاره کرد.
روش‌های تأمین نور مناسب گلخانه
در کشت گیاهان گلخانه‌ای در برخی شرایط پوشش گلخانه به‌عنوان مانعی برای رسیدن نور به گیاه عمل می‌کند و نور را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهد. در ادامه به بررسی روش‌های رایج و متداول تأمین نور مناسب گلخانه می‌پردازیم.
۱_تأمین نور مناسب گلخانه با تمیز نگه‌داشتن پوشش
همانطور که می‌دانید با گذشت زمان پوشش هر گلخانه از سمت داخل و خارج با جلبک، خزه، گردوغبار، شن، ماسه، آلودگی و… پوشیده می‌شود و به این ترتیب نور ورودی به گلخانه تا حد بسیار زیادی کاهش می‌یابد. البته به این نکته دقت داشته باشید که با تجمع آلودگی بر روی نایلون‌های گلخانه‌ای بستر مناسبی برای رشد عوامل بیماری‌زا ایجاد می‌شود. با تمیزکردن مداوم و منظم نایلون گلخانه و سم‌پاشی آن می‌توان شذت نور تابیده‌شده را افزایش و رشد عوامل بیماری‌زا را کاهش داد.
لازم به ذکر است که اگر نایلون گلخانه‌ای شما مقاومت و استحکام کافی را نداشته باشد با هربار تمیزکردن از عمر و مقاومت آن کاسته و درنهایت نایلون غیرقابل استفاده می‌شود.
درنهایت می‌توان گفت که نایلون‌های چندلایه با دوام و طول عمر بسیار بالای خود بهترین و مناسب‌ترین انتخاب برای پوشش گلخانه‌ای هستند.
۲_مانع از ایجاد شبنم در گلخانه شوید تا نور گلخانه افزایش یابد
همانطور که می‌دانید دمای درون گلخانه نسبت به بیرون آن بسیار بیش‌تر است و این عامل اصلی شکل‌گیری شبنم در گلخانه‌ها به خصوص در روزهای سرد است. وجود شبنم بر نور گلخانه تأثیر بسیار زیادی می‌گذارد و آن را کاهش می‌دهد.
پیشنهاد ما به شما این است که برای پوشش گلخانه خود از نایلون‌های گلخانه‌ای آنتی فاگ استفاده نمایید تا به این ترتیب شبنم تشکیل نشود.
نایلون گلخانه‌ای آنتی فاگ چیست؟
همانطور که گفتیم دمای محیط داخلی گلخانه نسبت به محیط بیرونی آن بسیار گرم‌تر است. این اختلاف دما موجب تشکیل قطرات شبنم در گلخانه می‌شود. به این نکته دقت داشته باشید که اگر هیچ راه‌حلی برای این مشکل نیابید مقدار شبنم در گلخانه افزایش یابد به سرعت تمام سطح نایلون را تحت پوشش خود درمی‌آورد و درنهایت موجب آفت‌زدگی یا حشره‌زدگی محصولات می‌شود.
نایلون آنتی‌فاگ نوعی نایلون است که با افزودن مسترپچ آنتی فاگ به پلیمر پایه ساخت نایلون به دست می‌آید و صدمه یا ضدبخار است و از تشکیل شبنم به خوبی جلوگیری می‌کند.
۳_کاهش بازتاب پوشش گلخانه بر روی نور گلخانه اثرگذار است.
درصد بسیار زیادی از نور تابیده‌شده به یک گلخانه از پوشش گلخانه عبور می‌کند و به محصولات می‌رسد اما بخشی از این نور منعکس یا بازتاب می‌شود و گیاه دیگر به آن دسترسی ندارد. در این شرایط شما می‌توانید با استفاده از یک افزودنی ضدانعکاس مقدار این نور را تا حد بسیار زیادی کاهش دهید. لازم به ذکر است که این افزودنی لایه‌ای بسیار نازک از ذرات نانو است که به تنهایی حدود ۳ درصد نور تابیده‌شده به یک گلخانه را افزایش می‌دهد.
انجام مراحل ذکرشده در کنار هم نور موردنیاز گلخانه را تا حد بسیار زیادی تأمین می‌کند. اما به این نکته دقت داشته باشید که استفاده از نور خورشید برای پرورش گیاهان در مکان‌هایی نظیر؛ آپارتما، منازل مسکونی و… امکان‌پذیر نمی‌باشد. درنتیجه در این مکان‌ها می‌توان از نور مصنوعی استفاده کرد. نور مصنوعی یک روش پربازده و کارآمد است که امروزه طرفداران بسیار زیادی دارد. در ادامه به بررسی دقیق و کامل این روش می‌پردازیم.
تأمین نور مناسب گلخانه
امروزه برای تأمین روشنایی گلخانه بطور معمول از سیستم‌های روشنایی با نور مصنوعی بهره گرفته می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از؛
- نور سفید
- لامپ فلورسنت
- لامپ‌های سدیمی فشار بالا
لامپ رشته‌ای (نور سفید)
نور سفید که توسط لامپ‌های رشته‌ای ایجاد می‌شود یکی از رایج‌ترین سیستم‌های روشنایی مصنوعی است که به ندرت می‌تواند برق را به تابش فعال فتوسنتزی تبدیل کند. بطور معمول این نور انرژی‌ای در محدوده مادون قرمز منتشر می‌کند.
لازم به ذکر است که نور سفید برای کنترل دوره نوری یا برای تکمیل دیگر نورها بسیار موثر و کاربردی است، چراکه این نور می‌تواند در گیاه نوعی پاسخ مورفولوژیک ایجاد کند.
درنهایت اگر قصد استفاده از لامپ رشته‌ای در گلخانه خود دارید حتماً از این لامپ به‌عنوان مکمل و متعادل‌کننده لامپ فلورسنت با طیف آبی استفاده نمایید. به این معنا که دو سوم نور موردنیاز خود را از لامپ فلورسنت و یک سوم را از لامپ رشته‌ای تهیه نمایید.
لامپ فلورسنت
لامپ فلورسنت نسبت به لامپ رشته‌ای کارایی بسیار بیش‌تری دارد و نورهایی به رنگ مختلف منتشر می‌کند. این لامپ براساس طیف طول موج به سه دسته سفید گرم، سفید سرد و نور کامل تقسیم و دسته‌بندی می‌شود.
لامپ فلورسنت در جوانه‌زدن گیاه، مراحل اولیه رشد محصول و… نقش موثر و مفیدی دارد. البته امروزه این لامپ‌ها به دلیل شدت کم، ایجاد سایه، محدودکردن تابش در روز و… محبوبیت بسیار کم‌تری در میان افراد دارند و دیگر به اندازه گذشته بازدهی ندارند. البته فراموش نکنید که بازدهی این لامپ دو برابر لامپ‌های رشته‌ای است.
لامپ‌های سدیمی با فشار بالا
لامپ‌های سدیمی با فشار بالا بهترین و مناسب‌ترین انتخاب هنگام نیاز به تابش با شدت بالا هستند. جالب است بدانید که امروزه علاوه بر سدیم می‌توان با استفاده از عناصر دیگر نظیر؛ جیوه، هالوژن، زنون و… نیز چنین لامپ‌هایی ساخت.
لامپ‌های سدیمی با فشار بالا در یک گلخانه به فاصله ۱۰ متر مربع از یکدیگر قرار می‌گیرند و تنها زمانی شروع به کار می‌کنند که سطح تابش طبیعی فتوسنتزی از ۱۰ یا ۱۵ وات بر متر مربع پایین‌تر آید.
خرید تجهیزات تأمین نور و روشنایی گلخانه
تجارت پلیمر یکی از بهترین و معتبرترین برندهای موجود در دنیا است که باکیفیت‌ترین نایلون‌ها و لامپ‌ها را تولید و عرضه می‌کند. لازم به ذکر است که تمام محصولات این برند مانند: نایلون گلخانه، نایلون UV، نایلون کشت نهال و … دارای گارانتی هستند و در صورت نارضایتی یا عدم کسب نتیجه مطلوب وجه شما بازگردانده می‌شود.
